Boeren maken statement tijdens EK wielrennen: groot kunstwerk in weiland Zwiggelte
Het is tientallen meters groot: een portret van twee patrijzen in een weiland bij Zwiggelte. Een kunstwerk van gemaaid gras, eierdoppen, compost en woudzand. Het is het werk van de trotse boeren uit het dorp. Ze hopen op een ding: een paar seconden aandacht op televisie als de mannenkoers tijdens het EK wielrennen voorbij rijdt.
Wielerfans kennen ze wel, de imponerende kunstwerken langs de kant van de weg tijdens de Tour de France. Een fiets waarbij rijdende trekkers de draaiende wielen moeten voorstellen. Of een bepaald dorp aan de wereld wil laten weten dat zij bestaan. Ze zijn er in het klein en in het groot en nu heb je Zwiggelte. “De Tour de France is onze inspiratiebron”, lacht Roland Brink van de Boermarke Zwiggelte. “Maar dit is wel een kunstwerk 2.0!”
Patrijs boert goed
Boeren zijn de laatste jaren regelmatig negatief in het nieuws en dat steekt in Zwiggelte. Want heel veel gaat ook wél goed. De 25 boeren van de boermarke in het dorp zetten zich bijvoorbeeld gezamenlijk hard in voor de natuur- en faunabeheer in het dorp. “Een van de diersoorten die hier van profiteert is de patrijs”, weet Brink. “Dat is een bedreigde vogel die van oudsher in en om het dorp leeft.”
“Dankzij het beheer van onze landerijen en door het gebruik van moderne landbouwtechnieken gaat het nu erg goed met deze soort. Op dit moment leven er drie kluchten met elk zo’n vijftien patrijzen bij het dorp. En ook in het buitengebied zien we het aantal patrijzen toenemen.”
Drone met warmtecamera
Hoewel de kleurrijke patrijs een erg schuwe vogel is, kunnen de boeren het aantal goed in de gaten houden. “Voordat wij gaan ploegen of maaien, vliegen we met een drone met warmtecamera boven de percelen. Daardoor zien we precies waar nesten bevinden van weidevogels of waar jonge reeën liggen”, legt de landbouwer uit. Daardoor kunnen de Zwiggelter boeren nesten verplaatsen en reekalven uit het gras halen.
De patrijzen krijgen een aparte behandeling. Omdat hun nesten niet mogen worden verplaatst, werken de boeren er omheen. Daarvoor wordt gps-apparatuur op de landbouwvoertuigen gebruikt.
“Daarnaast hebben we een voedselakker aangelegd, zaaien we akkerranden en bufferzones in met bloemenmengsels en zaaien we groenbemesters in het najaar. De patrijs heeft daardoor plekken om te schuilen en wij hebben een gevarieerd landschap”, vervolgt Brink.
Zelfde technieken gebruikt voor kunstwerk
Dit voorjaar kwam de boermarke van Zwiggelte voor het eerst bijeen om na te denken over een actie tijdens het EK wielrennen. Het idee: een koppeltje patrijzen met enkele vlinders in de lucht. Maar hoe maak je dat? Deze zomer werden daarom al enkele kleine proefveldjes gemaakt. Maar een ding wisten de boeren zeker: de techniek die wordt gebruikt voor het opsporen van de patrijzen komt ook goed uit bij het maken van dit reuzenkunstwerk.
“Bart van der Kolk is hier de dierenarts en hij is ook amateurkunstenaar. Bart heeft het ontwerp gemaakt”, vertelt Brink. De gegevens werden ingevoerd in de gps-apparatuur die normaal op de landbouwvoertuigen wordt gebruikt. Met grasmaaiers werden vervolgens allerlei lijnen in het land gemaakt, waarbij met drones wordt gekeken hoe het kunstwerk er vanuit de lucht eruit ziet.
Inmiddels is de vorm van de patrijzen goed zichtbaar. “Maar we zijn nog niet klaar”, zegt de woordvoerder van de boermarke. “Er komt nog een tekst bij en we willen ook nog enkele grassprieten tekenen. Bovendien gaan we de patrijzen nog inkleuren. Op onze facebookpagina kun je de vorderingen in de gaten houden.”
‘Werk onderschat’
Op de proefveldjes werd afgelopen zomer al getest wat kan – en wat niet kan. “Kleur je de vogels in, dan moet de kleur bijvoorbeeld niet wegwaaien. Maar de afgelopen twee weken werd het pas echt druk. We zijn er bijna dagelijks met een groep boeren mee bezig. Dat hebben we echt onderschat.”
En dat voor slechts enkele seconden bekendheid. Tenminste, als de helikopter het kunstwerk in beeld neemt. Want de koers komt maar één keer aan het weiland voorbij en alleen tijdens de mannenwedstrijd op zondag.